05:31 - 03/12/2018
بۆچی بەڕێكەوتنی سوچی رازی نەبوون؟
ماوەیەك پێشە ئێستە رێكخراوی (حراس الدین- پاسەوانەكانی دین) رێكەوتنی سوچی رەتكردەوە، كە بەمەبەستی دروستكردنی ناوچەیەكی داماڵراو لەچەك لە ئیدلەبی باشووری رۆژئاوای سوریا كە دەكەوێتە سەرسنووری توركیا لەنێوان (توركیا و روسیا)دا مۆركرا .
ئەم رێكخراوە رۆڵی سەرەكی هەیە لە جەنگەكانی پارێزگای ئیدلب لەنێوان حكومەتی سوریا و گروپە ئیسلامیە ئۆپۆزسیۆنەكانی وەكو(تحریر الشام) و ئەوانی تردا.
پرسیار ئەوەیە: ئەو كەسانە كێن؟ ئەی بۆچی نەچوونەتە پاڵ ئەو هێزە ئۆپۆزسیۆنانەی كە قبوڵی رێكەوتنەكەیان كرد؟
دامەزراندن:
دامەزراندنی رێكخراوی (پاسەوانەكانی دین) دەگەڕێتەوە بۆ كۆتاییەكانی مانگی شوباتی 2018 ، ئەو كات ئەوان دەستەیەك بوون لە نێو رێكخراوی (هەیئەی تەحریری شام) كە سەر بەرێكخراوی (نوسرە)بوون.
بەڵام لەدوای ئەوەی هەیئەی تەحریری شام لە مانگی حوزەیرانی 2017 پەیوەندیی لەگەڵ (القاعدە) بچڕاند، ئەوان جیابوونەوەو پابەندی خۆیان بۆ ئەیمەن زەواهیری و رێكخراوی القاعدە دەربڕی .
دوایی خۆیان رێكخستەوە لەژێر ناوی (پاسەوانانی دین) كە پێكهاتوون لە (سوپای دەشتەكی) و (هێزی كەنار) و (سریەكانی كەنار) (سوپای مەلاحم و سەربازانی شەریعە) لەوێوە بوونەتە هێزێك كە ناكرێت نادیدە بگیرێن بەتایبەتی لە پارێزگاكانی (ئیدلب) و ناوچەكانی(حەما) و (لازقیە).
بۆچی جەبهەتو نوسرە وازی لە رێكخراوی ئەلقاعیدە هێنا؟
دوای بچراِنی پەیوەندی جەبهەتونوسرە بە قاعیدەوە، بەخێرایی ئەوانەی كە سەربەرێكخراوی ئەلقاعیدە بوون پەیوەندییان بە پاسەوانانی دینەوەكرد، بەتایبەتی سەركردەكانی (تحریر الشام) ئەوانەی كە بڕیارەكەی (ابومحمد الجولانی) رازی نەبوون لە هەڵوەشاندنەوەی پەیوەندیەكانیان لەگەڵ ئەلقاعیدە.
پاسەوانانی دین بەیعەتیان دا بە ئالقاعیدەو ئەیمەن زەواهیری، دوای ئەو بڕیارە یەكلاكەرەوەش ژمارەیەك لەسەركردەكانی تحریر الشام پەیوەندییان پێوەكردن.
ژمارەی چەكدارەكانی نزیكە لە 1800 كەس دەبن، زۆرینەیان خەڵكی نیوە دورگەی عەرەبین كەناوی خۆیان ناوە (جەزراوییەكان) ، لەمانگی نیسانی 2018 دا یەكەم چالاكی خۆیان ئەنجام داوە لە دژی سوپای سوریا لە باكووری پارێزگای حەما.
لە ئێستەدا ئەندامەكانی ئەو رێكخراوە لە چیاكانی رۆژئاوای ئیدلب و بارشاو شاری (سرمین) ن.
رەتكردنەوەی رێكەوتنی سوچی:
(پاسەوانەكانی دین) رێكەوتن نامەی سوچی بە (كودەتای گەورە) ناودەبەن، وەك ئەوەی لە (بۆسنە) رویدا، لەوبارەیەوە یەكێك لە سەركردەكانیان لەبارەی كودەتاكەی بۆسنەوە دەڵێت: دوای ئەوەی موسڵمانەكان چەكەكانیان فڕێدا، سربەكان بە دیارچاوی نەتەوە یەكگرتوەكانەوە دەستیان كردە كوشتینیان.
(بەرەی رزگای سوریا) كە لەم دواییانەدا لە یەكگرتنی بزوتنەوەی (نورالدین زەنگی) و (ئەحرار شام)ی سەربە توركیاوە دروست بوو رێكەوتن نامەكەی (سوچی) یان پەسەند كرد لە نێوان توركیا و روسیا، بەڵام پاسەوانەكان رەتیان كردەوە.
رێكەوتن نامەكە لە مانگی ئەیلوولی 2018 ئەنجامدرا، كە پێكهاتبوو لە دروست كردنی ناوچەیەكی داماڵراو لەچەك، واتە لەوناوچەیەدا هیچ جۆرە چالاكییەكی سەربازی ئەنجام نەدرێت، ئیتر ئەو چالاكیانە لە لایەن هێزە حكومیەكانەوە بێت یان لەلایەن هێزە ئۆپۆزسیۆنەكانەوە. ناوچەكەش لە دەوری ئیدلب دەخولایەوە بە دووری (15-20) كیلۆمەتر لە نێوان حكومەت و هێزە ئۆپۆزسیۆنیەكاندا.
بەڵام پاسەوانەكانی دین ئەو رێكەوتن نامەیان رەتكردەوەو لە رونكردنەوەیەكدا رایانگەیاند: مەیدانەكانی جیهاد بە قۆناغی یەكلایی كەرەوەو مەترسیداردا دەڕوات، سەرجەم هێزە خراپ و شەڕخوازەكان لەدژی پرۆژەی جیهادی كۆبوونەتەوە. هەورەها لە بەیاننامەكەدا هاتووە( ئێمە لە رێكخستنەكانی پاسەوانەكانی دین رەتی ئەو كودەتایانە دەكەینەوە كە لەسەر ئەدلیب هەیە، هۆشداری بە هەموو لایەك دەدەین لەو كودەتا گەورەیە، بیرتان دێنینەوە لەوەی كەلە بۆسنە رویدا تایبەت بە ناوچەی چەك داماڵراو، لێرەوە ئامۆژگاری براكانمان دەكەین بگەڕێنەوە بۆلای خودا و محاسەبەی نەفسی خۆیان بكەن).
پاسەوانەكانی دین بەیەكەمین دەستەی سەربازیی لە ئیدلب دادەنرێت كە رەتی رێكەوتن نامەی سوتشی یان كردبێتەوە، بەشێك لە سەركردە سەربازیەكانی هەیئەی تەحریری شام ئەوانەیان كە وازیان هێنابوو، لەنێویاندا(أبو الیقڤان المصری وأبو الفتح الفرغلی وأبو القسام وسامی العریدی وأبو خدیجە اڵاردنی) و پەیمانی بەردەوامی كاری چەكدارییان داوە.