چاوپیکەوتن

06:13 - 29/11/2019

شەڕی كۆبانێ بۆ یەكەم جار شەڕڤانی كوردی ناچاركرد دوورتر لە حزبەكەی بیربكاتەوە‌

ئەكادیمی و نووسەری ناوداری كوردی ڕۆژئاوای كوردستان (ساڵح بۆزان) لە ساڵی 1951 لە گوندی شوێتێی سه‌ربه‌ شارەدێی گرێ سپی سەر بە پارێزگای رەقا لەدایكبووە. لە ساڵی 1978 بۆتە خاوەنی بڕوانامەی ماستەر لە ئابووری نێودەوڵەتی لە زانكۆی كیێڤ. بەر لە رووداوەكانی سوریا لە ساڵی 2010 كراوەتە بەڕێوەبەری مۆزەخانەی (هونەری نوێ) لە بەڕێوەبەرایەتی شوێنه‌وار و مۆزەخانەكانی حەلەب لە باكووری سوریا. چەندین پەرتووكی فیكری و ئەدەبی بە زمانی كوردی و عەرەبی نووسیووە. لە ئێستادا دانیشتووی ئەڵمانیایە.

 
بۆزان لەم دیمانە تایبەتەی لەگەڵ (پەیسەر پرێس) دەربارەی پاڵپشتی رای گشتی جیهان، رۆڵی هەسەدە و ئەگەرەكانی یەكێتی كورد لە رۆژئاوای كوردستان و رۆڵی پێكهاتەكانی دیكە لە باكووری سوریا لە پشتگیركردنی هەسەدە، وەڵامی پرسیارەكان دەداتەوە.

پ: رۆژ لەدوای رۆژ پشتگیری رایگشتی جیهان بۆ هێزەكانی سوریای دیموكرات (هەسەدە) زیاتر دەبێت. پێتانوایە ئەم پشتگیریە كاتییە یان مەودا درێژە؟ بۆچی؟

وەڵام: ئەم پشتگیریە لەگەڵ شەڕی كۆبانێ دروستبووە. بە پلەی یەكەم دەرەنجامی بەرەنگاربوونەوەی داعش و لەناوبردنی دەوڵەتی ئیسلامیە. ئەم پشتگیریە لە ترسی وڵاتانی ئەوروپا و ئه‌مه‌ریكاوه‌ سه‌رچاوه‌ی گرتووه‌ لە تیرۆری ئیسلامی تەكفیری. یەكینەكانی پاراستنی گەل و ژن، بە وەكالەت ئەم ئەركە نیشتمانی و جیهانیەیان نەگرتە ئەستۆ، بەڵكو راستەوخۆ بەرژەوەندی گەلی كوردی لە سوریا تێدابوو دژ بە دەوڵەتی ئیسلامی كە هەڕەشەی لە بوونی ئەم گەلە و هەموو پێكهاتەكانی باكووری سوریا دەكرد. بەڵام بەردەوامی ئەم پشتگیریە لەلایەن حكومه‌تە رۆژئاوایەكان و ئه‌مه‌ریكا پەیوەستە بە پێشبینیەكانیان بۆ ئەگەری گەڕانەوەی داعش و سەرلەنوێ سەرهەڵدانەوەی لە سوریادا. بە گوێرەی راپۆرتە جیهانیەكان ئەم ئەگەرە هێشتا لە ئارادایە، جگە لە توركیا،كە بووه‌تە ناوچەی داڵدەدانی تیرۆری ئیسلامی. ئەم خوێندنەوەیە تاوانباركردن نیە، بەڵكو راستیەكە زۆربەی وڵاتانی رۆژئاوا لەگەڵ رووسیا ده‌ركیان پێكردووە. لەبەر ئەمە پێموایە ئەم پشتگیریە بە شێوازی جۆراوجۆر بەردەوام دەبێت.

پ: كورد و بزووتنەوەی سیاسیەكەی چۆن دەتوانن سوود لەم هەڵكشانە لە رایگشتی جیهاندا ببینن؟ رێگای ئەمە چیە؟
وەڵام: پێموایە ئەم هەڵكشانە بە پلەی یەكەم لە ئاستی گەلانی جیهان و رێكخراوە مەدەنیە جۆراوجۆرەكاندایە. ئەم پاڵپشتیە جەماوەریە گوشارێكی دیار لەسەر حكومه‌تەكانی ئەوروپا و ئه‌مه‌ریكا دروستدەكات. ته‌نانه‌ت گەیشتۆتە چوارچێوەی پێشبڕكێی هەڵبژاردن لەلایەن سیاسیەكانەوە. دەتوانین بڵێین هەموو كەسێك لە هەر شوێنێكی جیهاندا تەلەفزیۆنی هەبێت گوێی لە رۆڵی قارەمانانەی هێزەكانی سوریای دیموكرات (هەسەدە) بووە، بە تایبەتی رۆڵی شەڕڤانانی ژن دژی تەكفیریەكان، ئەمەش سەرمایەیه‌كی گەورەی جیهانە بۆ كێشەی كورد بە گشتی. ئیتر جیهان دەزانێ كە لە سوریا گەلی كورد هەیە و لە رابردوودا فەرامۆشكراوە و لەلایەن حكومه‌تەكانی سوریاوه‌ سته‌می لێكراوە، هەروەها جیهان تێگەیشتووە كە توركیا ئەم گەلە لە توركیا و سوریا جینۆساید ده‌كات. بۆ گەلانی جیهان ئاشكرابووە كە ئەم گەلە خاوەن ئاكارێكی بەرز، ئازایەتیەكی بێ وێنەیه‌ و بەرامبەر گەلانی دیكە كراوەیه‌ و لە سروشتی خۆیدا عەلمانیە.

بەڵام لەسەر ئاستی حكومه‌تەكانی رۆژئاوا، ئه‌مه‌ریكا، ڕووسیاو چین، ئەم شەپۆلەی كە وەسفی دەكەین پەیوەستە بە بەرژەوەندی ئەم وڵاتانە لە ناوچەكە و ململانێی ستراتیژیان. بێگومان وڵاتانی ئەوروپا و ئه‌مه‌ریكا لە سه‌ر ئاستی جوگرافیا و گەله‌كانیاندا وڵاتی دیموكراسین، بەڵام هێشتا بەرامبەر بە گەلانی جیهانی سێیەم ئیمپریالین و هەڵگری ئایدیۆلۆژیای داگیركارین بە شێوازه‌ نوێكه‌ی.

بەڵام رووسیا كە لە سۆسیالیزمه‌وه‌ بەرەو سەرمایەداری رۆیشت، دەوڵەتێكی سەرمایەداری مافیاییە، لاسایی عەقڵیەتی داگیركاری فەڕەنسی سەدەی 19 دەكاتەوە. لەبەر ئەمە مەسەلەی مافی گەلانی دیكەی لا گرنگ نیە.

كورد دەتوانێ سوود لەو ناكۆكیە دیارانە وەربگرێت كه‌ لە نێوان ئەم وڵاتەنەدا هه‌یه‌، بەتایبەتی لە نێوان ئه‌مه‌ریكا و ئەوروپا له‌لایه‌ك، ئه‌مه‌ریكا و ئەوروپا لەگەڵ سوریا و چین لەلایەكی دیكە. باشترە سەركردەكانی بزووتنه‌وه‌ی كورد لەگەڵ هەموو لایەنە جیهانیەكاندا كاربكەن، بەڵام دەبێت وریابن لە گرێبەستكردن لەگەڵیاندا. پێویستە بەردەوام هەوڵی لێكتێگەیشتن لەگەڵ ئەو گەلانە بدرێت كە لەچوارچێوەی جوگرافیاكاندا لەگەڵ كورد دەژین. بەتایبەتی كە كورد توانی دیفاكتۆیەكی نوێ بخوڵقێنێت، هیچ لایەنێك ناتوانێ بیانگەڕێنێتەوە واقیعی سەدەی رابردوو.

پ: پێتانوایە رۆژئاوا دەبێتە وێستگەی یەكەم بۆ پاڵپشتی وەرگرتن لە رایگشتی جیهانی؟ هۆكاری ئەمە چیە؟ رۆژئاوا چی جیاوازە لەگەڵ پارچەكانی دیكەدا؟

وەڵام: رۆژئاوا لەسەر ئاستی ناوخۆ و ناوچه‌كه‌ و جیهان واقیعێكی نوێی دروستكرد. ئەمەش كاریگەری گەورەی لەسەر بزووتنه‌وه‌ی رزگاریخوازی كورد دەبێت لە پارچەكانی دیكە. رۆژئاوا توانی بێچارەیی لەناخی گەلی كوردا ڕیشه‌كێش بكات. ئەم مەسەلەیە زۆر گرنگە بۆ گەلانی ژێردەستە. ئەوانەی هاوتەمەنی منن پاڵپشتی جیهانیان بۆ گەلی ڤێتنام دژی ئه‌مه‌ریكا بیر ماوە. ئەمڕۆ هەمان شت به‌رامبه‌ر گه‌لی كورد دەبینین. ئیدانەكردنه‌كردنی داگیركاریی تورك لەسەر ئاستی گەلانی جیهان و سیاسیەكان، نووسەران، هونەرمەندان و رێكخراوەكانی كۆمەڵگای مەدەنی، هیچ كاتێك كورد لە هیچ پارچەیەكی كوردستان بەدەستی نەهێناوە. ئەم پاڵپشتیە جیهانیە و عەرەبیە (بۆ یەكەم جار) بەرامبەر بە كورد له‌ ڕۆژئاوای كوردستان دەبێتە پاڵپشتیەكی گەورە بۆ كورد لە پارچەكانی دیكەی كوردستانیش. خوا لێخۆشبوو مەلا مستەفا بارزانی خەونی بە بەشێك لەم پاڵپشتیە دەبینی، بەڵام خەونەكەی نەهاتەدی. ئەگەر بخوازین زمانێكی ئەدەبی بەرامبەر ئەم هەستیاریه‌ی بۆ رۆژئاوای كوردستان لە ئارادایە بەكاربێنین، دەكرێت بڵێین (رۆژئاوا بووە چرایەكی رووناك لە ویژدانی جیهاندا بەرامبەر بە هەموو گەلانی چەوساوە، بەتایبەتی گه‌لی كورد).

سەرەڕای ئەمەش دەبێت كورد بەردەوام وریابێ لە گرێبەستی وڵاتانی زلهێز و وڵاتانی ناوچەكە، چونكە ئەم دەوڵەتانە بەردەوام مەیلی ئەنجامدانی گرێبەستی شاراوە، نا ئەخلاقی و نا مرۆڤانه‌یان هەیە لەسەر حسابی گەلانی دیكە. نموونەی دیاریش لەمبارەیەوە گرێبەستی ترەمپ – ئەردۆغان و پووتین – ئەردۆغانە. هه‌ركه‌سێك چاودێری نهێنیەكانی دیپلۆماسیه‌تی رۆژئاوایی و رۆژهەڵاتی كردبێت دەبینێت، دوای ئاشكرابوونی نهێنیەكان، سەركردەكانی جیهان تا ئاستێك كاری نا ئەخلاقیان دەربارەی مەسەلەی رەوای گەلان كردووە.

پ: وەكو كەسێكی ئەكادیمی (هەسەدە) بە هێزێكی نیشتمانی لە قەڵەم دەدەیت؟
وەڵام: گومانم لەمەدا نییە. بۆ ئەمەی ئەم راستیە روون بكەمەوە، باسی ئەم چوار قۆناغە دەكەم كە ئەم هێزە پێیدا تێپەڕبووە:
قۆناغی یەكەم، دوای دەستپێكردنی شۆڕشی سوریا لە ئاداری 2011دا، تا شەڕی كۆبانێ. یەكینەكانی پاراستنی گەل و یەكینەكانی پاراستنی ژن (یەپەگە – یەپەژە) تەنیا هێزێكی حزبی بوون، بۆ ئەوەی ناوچە كوردیەكان لە رووی سیاسی و مەیدانی بكەونە ژێر كاریگەری هەژموونی پارتی یەكێتی دیموكراتی (پەیەدە)، هەروەها بۆ پڕكردنەوەی ئەو بۆشاییە بوو كە لە ئەنجامی كشانەوەی رژێمی سوریا لەناوچە كوردیەكان هاتبووە گۆڕێ و پاراستنی لە هێرشی (سوپای ئازاد) سەر بە ئۆپۆزسیۆنی ئیسلامی سوری، كە ویستی ناوچە كوردیەكان بخاتە ژێر قەڵەمڕەوی خۆی تا لەدژی رژێمی سوریا بەكاریبێنێت. سروشتی حزبیانەی هێزی كوردی هۆكارێكی راستەوخۆ بوو لە ناكۆكیەكانی نێوان پەیەدە و پارتە كوردیەكانی دیكە كە خۆیان لەناو ئەنجوومەنی نیشتمانی كورد (ئەنەكەسە) بینیەوە. لە راستیشدا حزبەكانی ناو ئەنەكەسە لە رووی رێكخستن و جەماوەریەوە لاوازبوون، سەركردەكانیان تۆمه‌تبارن بە دابەشكاری و دامەزراندنی (تەكیەی حزبی) تایبەت. بەڵام پەیەدە جەماوەرێكی گەورەی بۆ بەجێمابوو كە پارتی كرێكارانی كوردستان (پەكەكە) تا دەستگیركردنی عەبدولڵا ئۆجالان دروستی كردبوو. سەرەڕای ئەمەش ئەم پارتە (پەیەدە) رێكخستنێكی تۆكمەی هەبوو، بوێربوو لە پێشنیاز، بڕیار و جێبەجێكردنیان لەسەر ئەرزی واقیع.

قۆناغی دووەم، دوای هەڵكشان و فراوانبوونی دەوڵەتی ئیسلامی لە سوریا و عێراق بەرەو ناوچە كوردیەكان دەست پێدەكات. شەڕی كۆبانێ بادانەوەی هەرە گرنگ بوو كە گۆڕانكاری گەورەی لە ستراتیژی هێزە كوردیەكاندا دروستكرد. ئیتر تەنیا پشتگیریكردنی پەیەدە و زیاتربوونی هەژموونی لە نێوان میللەت و لەسەر زەوی تاكه‌ مەسەلە نەبوو. بەڵكو بە پلەی یەكەم مەسەلەكە بووە مەسەلەیەكی نیشتمانی نەتەوەیی. لەگەڵ هێرشی داعش بۆ سەر كورد، ئۆپۆزسیۆنی سوریا پشتگیری لە چەكدارانی داعش كرد دژ بە كورد. بە ئاشكرا و بە نهێنی چەپڵەی بۆ هێرشی داعش بۆسه‌ر كۆبانێ لێدا. حكومه‌تی توركیا دەیویست داعش كۆبانێ بگرێت. سەرەڕای ئەوەی پەیەدە بۆ یەك رۆژیش پەیوەندی لەگەڵ رژێمی سوریا نەپچڕاوە، بەڵام رژێمی سوریا لە دژی داعش هیچ پشتگیریەكی لە كورد نەكرد لە كۆبانێ. شەڕی كۆبانێ تا ئەو ئاستە توند و هەمەجیانە بوو كە لە رووی دەروونی و سیاسییه‌وه‌ كاریگەری لەسەر یەپەگە، یەپەژە، هەموو شه‌ڕڤانان دانابوو. بۆ یەكەم جار ناچاربوون دوورتر لە حزبەكەیان بیربكەنەوە. چونكە ئیتر مەبەستی دوژمن پاكتاوكردنی كورد و داگیركردنی خاكەكەیەتی. تا شەڕی كۆبانێ زۆربەی شه‌ڕڤانان ئەندامی پەیەدەبوون، بەڵام دوای سەركەوتنی كۆبانێ ستراتیژی سەربازییان گۆڕی و بووە ستراتیژی بەرگریكردن لە خاك و نیشتمان. ئیتر گەنجانی كورد بە كوڕ و كچەوە پەیوەندیان دەكرد بەبێ ئەوەی ناچاربكرێن ببنە ئەندامی پەیەدە. بەم شێوەیە یەپەگە لە هێزێكی سەربازی حزبیه‌وه‌ بووە دامەزراوەیەكی سەربازیی بۆ بەرگریكردن لە خاك و نیشتمان. 

قۆناغی سێیەم، بە ستراتیژی شەڕی گشتگیر دژی داعش بە هەماهەنگی لەگەڵ ئه‌مه‌ریكا و هاوپەیمانی نێودەوڵەتی دەستپێدەكات. ئەم هەنگاوە پێویستی بە بونیادنانی ستراتیژیەتێكی سەربازی و سیاسی یەكگرتوو هەبوو بۆ گۆڕینی هێزی كوردی بۆ دامەزراوەیەكی سەربازی گشتی هەموو پێكهاتەكانی باكووری سوریا. فەرماندەكانی كورد و سەركردەكانی یەپەگە تێگەیشتن كە مانەوەی داعش مەترسیه‌كی گەورەیە لەسەر مانەوەی كورد لە خاكەكەیدا. ئەمەش هانیدان تا رازیبن لە دەرەوەی جوگرافیای ناوچه‌ كوردیه‌كاندا لەگەڵ هاوپەیمانی نێودەوڵەتی دژ بە داعش بجەنگن. لەگەڵ ئەوەدا فەرماندەكانی ئەو دامەزراوە سەربازیە كوردیە دەیانزانی كورد بەتەنیا ناتوانێت كۆتایی بە داعش بێنێت. بۆ ئەمەش پێویستە جدیتر و فراوانتر پەنا بۆ هەموو پێكهاتەكانی باكووری سوریا ببەن، بەتایبەتی عەرەب، لە پێناو هاوخەباتی دژ بە داعش، چونكە داعش مەترسیە لەسەر هەمووان.

بۆ گەیشتن بەم ئامانجە دەبووایە گۆڕانكاری سیاسی و فیكری فراوان ئەنجامبدرێت لەسەر هەموو ئاستەكانی مەدەنی، ئیداری و سەربازی بۆ ئەوەی بەڕێوەبەرایەتی خۆسەر نوێنەرایەتیەكی قوڵتر و گشتگیرانەتر پێكبهێنێت، لەم ستراتیژەشدا سەركەوتنیان بەدەستهێنا. بەم شێوەیە متمانەی عەرەبە نیشتمانپەروەرەكان، سریانی، ئاشووری، توركمان و ئەرمەن بە سەركردایەتی سیاسی، ئیداری و سەربازی كوردی زیاتر بوو، لە خوارەوە تا سەرەوە لەگەڵ یەكتر ئاوێتەبوون. بەم شێوەیە هێزەكانی سوریای دیموكرات (هەسەدە) وەكو هێزێكی نیشتمانی سوری كە ئامانجی رزگاركردنی سوریا بوو لە تیرۆر لە دایكبوو. هەموو ئەو شەڕانەی هەسەدە بەشداری تیادا كردن بە شەڕی عەفرینیشەوە تا سەركەوتنی كۆتایی بەسەر داعش لە باغۆز و شەڕی ئێستا لە داژی هێرشی توركیا، خیانەتی تیادا رووینەداوە. ئەمەش سەروەریەكی گەورەیە بۆ ئەم هێزە و فەرماندەكانی.

بەڵام قۆناغی چوارەم، سەركەوتن بوو بەسەر دەوڵەتی ئیسلامیدا، بەمەش بە دانپێدانانی زۆربەی دەوڵەتە گەورەكان هەسەدە بووە هێزێكی جیهانی لە بەرەنگاربوونەوەی تیرۆر.

پ: رۆڵی هەسەدە لە كۆكردنەوەی پاڵپشتی رایگشتی جیهانی بۆ كورد چیە؟
وەڵام: پێموایە رۆڵێكی گەورەی هەیە لە راكێشانی رایگشتی جیهان بەلای مەسەلەی كورد دا لە چوار پارچەی كوردستان. لەم خوێندنەوەیەدا پشت بە سێ بنەما دەبەستم. یەكەم: وەرچەرخانی مەسەلەی كورد لە چوارچێوەیەكی لۆكاڵی بەرتەسك بۆ چوارچێوەیەكی جیهانی. دووەم: قەیرانەكان لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا چارەسەر نابن بەبێ ئەوەی كورد رۆڵی تیادا هەبێت. بۆ نموونە ناكرێت قەیرانی سوریا بەبێ كورد چارەسەر بكرێت، هەرچەنده‌ دەوڵەتانی ناوچەكه‌ و ده‌وڵه‌ته‌ گه‌وره‌كان فەرامۆشی بكەن وەكو ئەوەی لە ئێستادا لە جنێڤ روودەدات دەربارەی دەستووری نوێی سوریا. سێیەم: تیرۆر لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاست بەبێ پشتبەستن بە كورد كۆتایی پێناهێنرێت. كورد لە عێراق و سوریا رۆڵێكی گەورەیان دژ بە تیرۆر گێڕا. لە ئێران كورد دژ بە حكومه‌تی ئێرانە كە تیرۆر دەئافرێنێت. لە توركیا پارتی دیموكراتی گەلان (هه‌ده‌په‌) بە تەنیا دەنگی خۆی لەدژی ئەردۆغان بەرزدەكاتەوە و تاوانباری دەكات كە توركیای كردووه‌تە دایه‌نگەی تیرۆری جیهانی. تا تیرۆری جیهانی بمێنێت جیهان پێویستی بە كوردە. كورد سەدەیەكه‌ لە هەر چوار پارچەی كوردستان دژ بە تیرۆری دەوڵەتە.  

پ: هەسەدە چۆن توانی خۆی لە هێزێكی حزبی بۆ هێزێكی نیشتمانی بگۆڕێت؟
وەڵام: ئەمڕۆ گەلی كورد لە سوریادا وەكو هێزێكی نیشتمانی بە زۆرینەی رەها لەپشت هەسەدە دەوەستێتەوە. هەروەها فەرماندەی هەسەدە ژەنەڕاڵ مەزڵوم عەبدی لەهەموو كەسایەتیە كوردیەكانی سوریا جەماوەری ترە، نەوەكو تەنیا لە ڕۆژئاوای كوردستان، بەڵكو لەسەر ئاستی هەموو كوردستان. لێرەدا باس لە مەسەلەیەك دەكەم كە پێموایە گرنگە. ئەم ناوبانگە گەورەیە لە ماوەیەكی كورتدا كە مەزڵوم كۆبانی بەدەستیهێناوە، رەنگدانەوەی كەسایەتی خۆی نیە، بەڵكو بۆ ئەوەیە كە فەرماندەی قارەمانان دەكات. هەر تاكێك لەناو هەسەدە هاوشێوەی ژەنەڕاڵ مەزڵوم ئازا و دڵسۆزە. قارەمان بەبێ قارەمانان دروست نابێت. بەڵكو ئەوە قارەمانەكانن فەرماندەیەكی هاوشێوەی خۆیان دروست دەكەن، نەوەكو فەرماندە قارەمان دروست بكات. كاتێك دەبینین، سەرۆكی ئه‌مه‌ریكا و فەڕەنسا، كەسایەتیەكانی ناو كۆنگرێس بە تەلەفۆن قسەی لەگەڵ دەكەن، ئەمە ئاماژەیە بە دەرچوونی هەسەدە لە چوارچێوەی حزبایەتی بەرتەسك بۆ هێزێكی نیشتمانی گشتگیر و جیهانی. لەكاتی دیمانەكەیدا لەگەڵ (رووداو) بەم دواییە، ژەنەڕاڵ مەزڵوم شەفافانە لەمبارەیەوە قسەیكرد، كاتێك گووتی: ئێمە وەكو هەسەدە پشتگیری لە بۆچوونی هەموو حزبەكان دەكەین بۆ ئەوەی هەڵوێستەكانیان یەكبخەن.  ئەگەر سەیری ئەو خۆڕاگریە بكەین كە منداڵ، ژنان و لاوانی كورد بە بەرد لەدژی دەوریەكانی توركیا لەناوچە كوردیەكان تۆماری دەكەن، تێدەگەین كە كورد بە منداڵ، پیر و ژنه‌وه‌ قارەمانانە پشتگیری لە هەسەدە دەكات. بەلانی كەم لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاست هیچ گەلێكی دیكە ئەمەی بەخۆوە نەبینیووە.

پ: سەدان شەهیدی پێكهاتەی عەرەبی و پێكهاتەكانی دیكە لەناو هەسەدە هەیە. ئەم مەسەلەیە چ كاریگەری لەسەر رووداوەكانی ئێستا هەیە؟
وەڵام: كاریگەری فراوانی دەبێت. هەسەدە ئەو تۆمەتە دروستكراوانەی پوچەڵكردەوە كه‌ ده‌ڵێن كورد جوداخوازن. كوڕە دلێرەكانی هەموو پێكهاتەكانی سوریا لەدژی داعش و لەدژی هێرشی ئێستای توركیا خوێنیان رژاند. دەوڵەتی ئیسلامی تەكفیری پارچەیەك لە خاكی سوریای دابڕی و لكاندی بە عێراقەوە. هەروەها ئەو مورتەزیقانەی خۆیان ناوناوه‌ "سوپای نیشتمانی" بە هاوكاری توركیا جەڕابلوس، باب، عەزاز و عەفرینیان بە توركیاوە لكاند و لە ئێستادا ئاڵای توركیا لەم ناوچانەدا دەشەكێتەوە و زمانی توركی دەخوێنرێت. بەڵام هەسەدە لە سوپای سوریا زیاتر بەرگری لە سنووری سوریا كرد لەدژی هێرشەكانی توركیا لەهەریەك لە عەفرین، گرێ سپی، سلو، سەرێكانیێ و ته‌ل تەمر‌. سوپای سوریا دوای رێككەوتنی رووسی – توركی بە چەكی سووك و بە دروشمی "بەخوێن بەگیان لەگەڵتاین ئەی بەشار" نەوەكو بە دروشمی "بە خوێن بە گیان لەگەڵتان ئەی سوریا" چووە ناوچەكانی شەڕ. لە راستیدا دیمەشق ئەو ئیرادەیەی نیە كە هەسەدە هەیەتی بۆ بەرەگاربوونەوەی داگیركاری توركیا. چونكە دیمەشق كۆڵۆنیەكی رووسیە و سەركردەكانی ملكەچی لێتكێگەیشتنی پووتین – ئەردۆغانن.

پ: ئایا هەسەدە دەتوانێ یەكێتی نەتەوەیی لە رۆژئاوا دروست بكات؟
وەڵام:  لە رۆژئاوا یەكێتی نەتەوەیی دروست بووە. زۆربەی گەلی كورد لە ڕۆژئاوای كوردستان پشتگیری هەسەدە ده‌كه‌ن. زۆربەی پێكهاتەكانی باكووری سوریا لەپشت ئەم هێزە وەستاون و پشتگیری دەكەن. بەڵام ئەگەر مەبەست لە یەكێتی نەتەوەیی حزبەكانی ناو (ئەنەكەسە) بێ، ئەوە ئەمانە دوژمنایەتی خۆیان لە بەڕێوەبەرایەتی خۆسەر و هەسەدە ناشارنەوە. ئەنەكەسە هاوپەیمانە لەگەڵ ئۆپۆزسیۆنی سوریا كە هیچ مافێكی كورد لە سوریادا قبوڵ ناكات، بەڵكو ئۆپۆزسیۆنی سوریا سەركردەكانی ئەنەكەسەی كردووه‌تە میدیاكاری سیاسەتی ئەردۆغان، لە هەر هێرشێكدا لەدژی كورد لە سوریادا. لەم چەند رۆژەی دواییدا یەكێك لە سەركردەكانی ئەنەكەسە لە دیمانەیەكی تەلەفزیۆنی لە هەرێمی كوردستان گووتی، پێشمەرگەی رۆژ شەڕ دژی توركیا ناكەن، چونكە توركیا وڵاتێكی دۆستە. بەم شێوەیە داگیركەری توركیا دۆستی ئەوانە. لەگەڵ هەموو ئەمانە هەنگاوی یەكەم بۆ یەكڕیزی كورد بریتیە لە هەڵگەڕانەوەی ئەنەكەسە لەم سیاسەتە نا كوردیە. ئەم كاتە لە توانای هەسەدە دا دەبێت رۆڵی خۆی بگێڕێت بۆ گەڕانەوەی ئەنەكەسە بۆ باوەشی كورد. بەبێ ئەمە قسەكردن لەسەر یەكێتی كورد تەنیا گفتوگۆیەكی بێ سوودە.